P-500
Top Contributor
2. Chỉ đạo chiến thuật
Đây là phần chỉ đạo thường thấy nhất và cũng là nội dung được nói nhiều nhất trong 1p giải lao. Các hlv phải tập kỹ năng "nói hết trong vòng 1p", bởi vì thời gian 60 giây thực ra rất ngắn chứ không như các trận đấu phong trào chỉ đạo tưng bừng gần 5p. Nói càng nhiều càng dở, bởi vì càng làm cho vdv rối thêm, nhiều hlv nói mà cũng không biết mình đang nói cái gì, trò có làm được hay không. Em từng nghe nhiều hlv chỉ đạo học trò rất...đúng, nhưng nếu ổng nhãy vào làm thì may ra mới được, chứ trò làm sao đánh cho nổi - gặp lúc đang căng thẳng nữa. Trong 60 giây chỉ có thể nói được nhiều lắm là 8-10 câu, nội dung nên tóm gọn trông 4 vấn đề sau: các điểm yếu của đối phương trong kỹ chiến thuật (1), cách khai thác các điểm yếu ấy (2), các điểm yếu của ta đã bị lộ ra (3) và cách khắc phục, vá hoặc lợi dụng nó để phản đòn đối phương (4). Ngoài ra còn có các câu động viên tinh thần và cho phép vdv nói lại, cho nên trong lúc vdv đang đấu thì hlv phải tính xem mình sẽ cần nói đúng vào các điểm chính nào thôi, các thứ nào có thể lược bỏ đi. Ở đây cũng giống như chỉ đạo kỹ thuật, cần có các quy ước ngắn lúc tập ở nhà, vd bài số 1-2-3-4 đánh thế nào, khi vào trận chỉ cần nói tóm tắt là đệ tử biết phải áp dụng ra sao. Khi ấy các hướng dẫn sẽ giống như "em đánh bài 2 hay hơn, nhưng cẩn thận chỗ này..., nên khoét vào góc này, chiêu này dễ ăn điểm,... lúc đổi thì sang bài 4, cẩn thận chỗ này, tăng thêm đòn nọ vào cánh kia,...". Dựa trên một thực tế là các bài chiến thuật ấy đã được tính toán rất kỹ ở nhà, cho nên khả năng áp dụng và tùy biến rất lớn. Vd bài số 1, khi áp dụng với rơ tay trái thì thêm bớt chỉnh sửa ra sao, nếu đánh với phản xoáy thì làm sao,...đã tập rất nhiều rồi, khi ra đấu nếu vdv quên thì chỉ cần nhắc rất ít. Cái hay của một hlv là nói câu nào chắc câu ấy, càng nói thì độ tự tin của vdv càng lên cao, sau 1p bước ra nó phải tin rằng cách này sẽ thắng, cứ an tâm mà áp dụng. Muốn vậy các câu nói phải có điểm tựa vững vàng, có căn cứ hẳn hòi và thuyết phục. Thông thường em sẽ theo tình tự 1-2-3-4 vì bắt đúng điểm yếu của đối phương thì trò sẽ tỉnh người ra, vì thấy ngay cách để thắng rồi. Khi nói điểm yếu nào em đều đưa ra lý do, chứ ít khi nào bắt đầu bằng "tui thấy như vậy". Các lý do vững chắc nhất thường là ở vũ khí (vợt quá nãy, mút quá bám hoặc không xoáy, vợt thìa, vợt gai,...), tầm vóc và khả năng vật lý của đối thủ (cao quá hay già quá, di chuyển nhiều hoặc lười quá,...). Nếu có thống kê chính xác thì càng tốt, vd như bên kia thua vì gò bóng tới 3 quả nhưng lại không đở hụt quả tấn công nào, sợ giao bóng góc phải hơn góc trái, sợ giật moi hơn giật xung,...Nếu ở (1) mà nói đúng thì ở (2) sẽ rất rõ ràng, thực ra hlv chỉ gợi ý chứ vdv đã tự biết phải làm gì. Ở (3) là lúc làm mất lòng vdv nhất - ít ai chịu nhận cái sai của mình - cho nên cần phải khéo léo và dùng các bằng chứng hiển nhiên. Nếu vạch ra các lỗi tổng quan thì càng tốt, vì khả năng sửa được sẽ cao hơn, vd tại vdv lo ôm một góc quá nhiều hoặc tham ăn bằng tấn công quá. Nếu qua được bước (3) mà vdv chịu nhận ra cái sai thì bước (4) rất dễ chỉ dẫn. Nếu ở (3) có vấn đề thì ở (4) phải đánh lạc hướng vdv để tránh vấn đề tâm lý - thực ra hlv đâu cần vạch ra cái sai của vdv làm gì, chỉ cần chỉ đạo hắn đánh thắng là được rồi. Đúng sai sẽ được ghi nhận lại, sẽ sửa sau khi về nhà, còn lúc đang đánh thì giải pháp quan trọng và cần thiết hơn là lý do.
Một số hlv giỏi có thể xoay chuyển thế cờ, chỉ bằng cách đổi chiến thuật phù hợp, nhìn ra điểm yếu của đối thủ và tìm bài thích hợp cho gà nhà. Lúc này trận đấu không còn trên bàn nữa mà còn là giữa hai hlv với nhau, bên nào không có sư phụ giỏi xem như thất thế rất lớn. Tội nghiệp nhất là trường hợp ra đấu mà một bên hlv còn yếu hơn vdv, bên kia lại có hlv giỏi hơn vdv mấy lần, chưa đấu đã thấy thắng thua trước rồi. Em đã gặp các trường hợp như vậy, trình mình cao hơn bên kia xa nhưng nó lại có xếp bự đứng bảo kê, dặn phải làm thế này thế này, đánh đúng vào điểm yếu của mình. Đó là những trường hợp hlv chỉ đạo đúng, gặp hlv giỏi nhưng chỉ bậy thì chắc chắn sẽ thua nhanh: gà không biết thủ thì lại chỉ đạo đánh an toàn, gà công không mạnh thì chỉ đạo tấn công tự tin đi đừng có thủ,...Một số trường hợp cái sai nằm ở kỹ thuật nhưng hlv sẽ chỉ đạo chiến thuật mà không đá động gì tới kỹ thuật cả - nhưng kết quả làm cho động tác được hiệu quả hơn. Vd gà nhà sợ bóng xốc chuội vì mất cú dứt điểm, hlv sẽ chỉ đạo đổi chiến thuật thành moi xoáy cao lên rồi đập thẳng. Lúc chỉ đạo có thòng một câu là nên giao ngắn bung hoặc hất bóng chứ đừng gò nặng trước, kết quả là bóng có xốc lại nhưng khá cao, dù không biết giật cũng đập được. Cũng có thể dùng chỉ đạo chiến thuật để củng cố tâm lý, bằng cách đưa về các bài hạ nhiệt độ xuống hoặc tận dụng độ sung mà đưa thêm các chiến thuật sát thủ vào.
Đây là phần chỉ đạo thường thấy nhất và cũng là nội dung được nói nhiều nhất trong 1p giải lao. Các hlv phải tập kỹ năng "nói hết trong vòng 1p", bởi vì thời gian 60 giây thực ra rất ngắn chứ không như các trận đấu phong trào chỉ đạo tưng bừng gần 5p. Nói càng nhiều càng dở, bởi vì càng làm cho vdv rối thêm, nhiều hlv nói mà cũng không biết mình đang nói cái gì, trò có làm được hay không. Em từng nghe nhiều hlv chỉ đạo học trò rất...đúng, nhưng nếu ổng nhãy vào làm thì may ra mới được, chứ trò làm sao đánh cho nổi - gặp lúc đang căng thẳng nữa. Trong 60 giây chỉ có thể nói được nhiều lắm là 8-10 câu, nội dung nên tóm gọn trông 4 vấn đề sau: các điểm yếu của đối phương trong kỹ chiến thuật (1), cách khai thác các điểm yếu ấy (2), các điểm yếu của ta đã bị lộ ra (3) và cách khắc phục, vá hoặc lợi dụng nó để phản đòn đối phương (4). Ngoài ra còn có các câu động viên tinh thần và cho phép vdv nói lại, cho nên trong lúc vdv đang đấu thì hlv phải tính xem mình sẽ cần nói đúng vào các điểm chính nào thôi, các thứ nào có thể lược bỏ đi. Ở đây cũng giống như chỉ đạo kỹ thuật, cần có các quy ước ngắn lúc tập ở nhà, vd bài số 1-2-3-4 đánh thế nào, khi vào trận chỉ cần nói tóm tắt là đệ tử biết phải áp dụng ra sao. Khi ấy các hướng dẫn sẽ giống như "em đánh bài 2 hay hơn, nhưng cẩn thận chỗ này..., nên khoét vào góc này, chiêu này dễ ăn điểm,... lúc đổi thì sang bài 4, cẩn thận chỗ này, tăng thêm đòn nọ vào cánh kia,...". Dựa trên một thực tế là các bài chiến thuật ấy đã được tính toán rất kỹ ở nhà, cho nên khả năng áp dụng và tùy biến rất lớn. Vd bài số 1, khi áp dụng với rơ tay trái thì thêm bớt chỉnh sửa ra sao, nếu đánh với phản xoáy thì làm sao,...đã tập rất nhiều rồi, khi ra đấu nếu vdv quên thì chỉ cần nhắc rất ít. Cái hay của một hlv là nói câu nào chắc câu ấy, càng nói thì độ tự tin của vdv càng lên cao, sau 1p bước ra nó phải tin rằng cách này sẽ thắng, cứ an tâm mà áp dụng. Muốn vậy các câu nói phải có điểm tựa vững vàng, có căn cứ hẳn hòi và thuyết phục. Thông thường em sẽ theo tình tự 1-2-3-4 vì bắt đúng điểm yếu của đối phương thì trò sẽ tỉnh người ra, vì thấy ngay cách để thắng rồi. Khi nói điểm yếu nào em đều đưa ra lý do, chứ ít khi nào bắt đầu bằng "tui thấy như vậy". Các lý do vững chắc nhất thường là ở vũ khí (vợt quá nãy, mút quá bám hoặc không xoáy, vợt thìa, vợt gai,...), tầm vóc và khả năng vật lý của đối thủ (cao quá hay già quá, di chuyển nhiều hoặc lười quá,...). Nếu có thống kê chính xác thì càng tốt, vd như bên kia thua vì gò bóng tới 3 quả nhưng lại không đở hụt quả tấn công nào, sợ giao bóng góc phải hơn góc trái, sợ giật moi hơn giật xung,...Nếu ở (1) mà nói đúng thì ở (2) sẽ rất rõ ràng, thực ra hlv chỉ gợi ý chứ vdv đã tự biết phải làm gì. Ở (3) là lúc làm mất lòng vdv nhất - ít ai chịu nhận cái sai của mình - cho nên cần phải khéo léo và dùng các bằng chứng hiển nhiên. Nếu vạch ra các lỗi tổng quan thì càng tốt, vì khả năng sửa được sẽ cao hơn, vd tại vdv lo ôm một góc quá nhiều hoặc tham ăn bằng tấn công quá. Nếu qua được bước (3) mà vdv chịu nhận ra cái sai thì bước (4) rất dễ chỉ dẫn. Nếu ở (3) có vấn đề thì ở (4) phải đánh lạc hướng vdv để tránh vấn đề tâm lý - thực ra hlv đâu cần vạch ra cái sai của vdv làm gì, chỉ cần chỉ đạo hắn đánh thắng là được rồi. Đúng sai sẽ được ghi nhận lại, sẽ sửa sau khi về nhà, còn lúc đang đánh thì giải pháp quan trọng và cần thiết hơn là lý do.
Một số hlv giỏi có thể xoay chuyển thế cờ, chỉ bằng cách đổi chiến thuật phù hợp, nhìn ra điểm yếu của đối thủ và tìm bài thích hợp cho gà nhà. Lúc này trận đấu không còn trên bàn nữa mà còn là giữa hai hlv với nhau, bên nào không có sư phụ giỏi xem như thất thế rất lớn. Tội nghiệp nhất là trường hợp ra đấu mà một bên hlv còn yếu hơn vdv, bên kia lại có hlv giỏi hơn vdv mấy lần, chưa đấu đã thấy thắng thua trước rồi. Em đã gặp các trường hợp như vậy, trình mình cao hơn bên kia xa nhưng nó lại có xếp bự đứng bảo kê, dặn phải làm thế này thế này, đánh đúng vào điểm yếu của mình. Đó là những trường hợp hlv chỉ đạo đúng, gặp hlv giỏi nhưng chỉ bậy thì chắc chắn sẽ thua nhanh: gà không biết thủ thì lại chỉ đạo đánh an toàn, gà công không mạnh thì chỉ đạo tấn công tự tin đi đừng có thủ,...Một số trường hợp cái sai nằm ở kỹ thuật nhưng hlv sẽ chỉ đạo chiến thuật mà không đá động gì tới kỹ thuật cả - nhưng kết quả làm cho động tác được hiệu quả hơn. Vd gà nhà sợ bóng xốc chuội vì mất cú dứt điểm, hlv sẽ chỉ đạo đổi chiến thuật thành moi xoáy cao lên rồi đập thẳng. Lúc chỉ đạo có thòng một câu là nên giao ngắn bung hoặc hất bóng chứ đừng gò nặng trước, kết quả là bóng có xốc lại nhưng khá cao, dù không biết giật cũng đập được. Cũng có thể dùng chỉ đạo chiến thuật để củng cố tâm lý, bằng cách đưa về các bài hạ nhiệt độ xuống hoặc tận dụng độ sung mà đưa thêm các chiến thuật sát thủ vào.